Ciasteczka! Uwaga! Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony stacjamuzeum.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce

Ok, zamknij

Tematy lekcji są przeznaczone dla grup przedszkolnych.
Zajęcia odbywają się w salach dydaktycznych i wystawowych oraz w muzealnym skansenie.

 

Lekcje dzielimy na trzy bloki tematyczne.

 

Blok tematyczny: Podróż w czasie koleją wąskotorową

 

Blok tematyczny: Opowieści starych lokomotyw

 

Blok tematyczny: Lekcje specjalne


Tematy lekcji muzealnych

Poznaj naszą ciuchcię
Z bloku tematycznego: Podróż w czasie koleją wąskotorową

W 2022 r. sochaczewska kolej wąskotorowa obchodziła stulecie działalności. Z tej okazji chcielibyśmy zaprosić wszystkich w niezwykłą podróż, podczas której poznamy przeszłość naszej „małej kolei”. Celem lekcji jest syntetyczna i atrakcyjna prezentacja dziejów sochaczewskiej ciuchci na tle historii kolejnictwa, szczególnie w jego wąskotorowym wydaniu. W ramach zajęć w oparciu o wystawę stałą pt. „Dzieje sochaczewskiej kolei wąskotorowej 1922–1984” zaprezentowane zostaną autentyczne pamiątki związane z naszą kolejką z okresu, gdy ta była głównym powiatowym środkiem transportu publicznego. Podróż ta podsumowana zostanie projekcją filmu z 1975 r. pozwalającego przenieść się w czasie na dawne stacje Sochaczew Wąskotorowy czy Wyszogród. Z najciekawszymi miejscami na szlaku naszej ciuchci będzie można zapoznać się dzięki prezentacji najdłuższej stacjonarnej wąskotorowej makiety w Polsce pn. „Sochaczewska Kolei Dojazdowa”. Następnie uczestnicy będą mieli okazję udać się na muzealny skansen, w historyczną przestrzeń stacji Sochaczew Wąskotorowy, by wśród największej kolekcji zabytkowego taboru wąskotorowego w Polsce obejrzeć z bliska te pojazdy, które służyły na Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej. Zdobyta wiedza zostanie utrwalona w trakcie części warsztatowej zaaranżowanej w sali edukacyjnej. Uczestnicy spróbują swoich sił, układając wielkoformatowe kolejowe puzzle, kolorując wizerunki taboru sochaczewskiej kolei wąskotorowej, budując pociąg z drewnianych klocków czy też rysując na rolce papieru jak najdłuższy pociąg naszej kolei.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)
Warsztaty na wąskim torze
Z bloku tematycznego: Podróż w czasie koleją wąskotorową

Stulecie sochaczewskiej kolei wąskotorowej, które przypadło w 2022 r., było szczególnym wydarzeniem w historii naszej placówki. Tę zacną rocznicę pragniemy propagować również poprzez działalność edukacyjną. Jedną z propozycji upamiętnienia tego ważnego jubileuszu są zajęcia oparte w głównej mierze na warsztatach plastycznych. W ich ramach przedstawimy uczestnikom tajniki sztuki zwanej scrapbookingiem. Nasi goście wykonają dwie prace o tematyce związanej z sochaczewską wąskotorówką: layout, którego motywem przewodnim będą cztery zabytkowe pojazdy szynowe użytkowane w różnym okresie na szlaku z Sochaczewa do Wyszogrodu i Puszczy Kampinoskiej (z możliwością zabrania ze sobą jako pamiątki) oraz kartę z życzeniami z okazji stulecia kolei sochaczewskiej (zachowywane w muzeum w celu prezentacji na specjalnie przygotowanej wystawie). Warsztaty poprzedzi część teoretyczna w salach wystawowych i muzealnym skansenie. Zwiedzając ekspozycję stałą pt. „Dzieje sochaczewskiej kolei wąskotorowej 1922–1984” i biorąc udział w prezentacji makiety „Sochaczewska Kolej Dojazdowa”, uczestnicy zajęć poznają historię sochaczewskiej wąskotorówki. Pozyskane informacje zostaną uzupełnione w muzealnym skansenie, podczas spaceru wśród pojazdów pracujących dawniej na kolei sochaczewskiej.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)
Stoi na stacji lokomotywa
Z bloku tematycznego: Podróż w czasie koleją wąskotorową

Lekcja w przystępny sposób przybliża uczestnikom historię i rolę transportu kolejowego w codziennym życiu. Podczas zajęć uczestnik będzie mógł poczuć się jak maszynista czy konduktor, zgłębiając tajniki pracy na kolei, a poznając zasady działania parowozu, dowie się, jak kolej zmieniała się przez ostatnie dwa stulecia – od lokomotywy parowej, przez elektryczną, po spalinową. Omówiona zostanie ponadto kwestia bezpieczeństwa na przejazdach i peronach kolejowych, co zwiększy świadomość uczestników o zagrożeniach wynikających z niezachowania szczególnej ostrożności, kształtując odpowiednią postawę już od najmłodszych lat. Wiedza przekazywana będzie za pomocą prezentacji multimedialnej, innych pomocy dydaktycznych, a także zadań animacyjnych.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)
Łukasz – znawca dziejów Powiatowej Kolei Sochaczewskiej
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

Łukasz urodził się 1924 r. w Berlinie, stolicy Niemiec, a więc niedługo będzie stulatkiem! Został skonstruowany w fabryce Orenstein i Koppel. Dzięki pracownikom tej firmy wygląda tak interesująco i przetrwał w dobrej kondycji tyle lat. Waży 14 ton, a gdy był młodszy poruszał się z prędkością do 25 kilometrów na godzinę. Już w 1925 r. został zakupiony na świeżo powstałą kolej wąskotorową do Sochaczewa. Od razu nadano mu oficjalne imię PKS 3. Skrót ten oznaczał, że nabyto go jako trzeci w kolejności pojazd szynowy na Powiatową Kolej Sochaczewską, jak ówcześnie nazywała się nasza wąskotorówka. Decyzją władz powiatu sochaczewskiego kolejkę otwarto do ruchu w 1922 r. Zatem przed nim zakupiono tu do pracy jeszcze dwa parowozy: PKS 1 i PKS 2, ale one nie miały tyle szczęścia co on i nie przetrwały do dnia dzisiejszego. Łukasz opowie swoją historię, a także przybliży dzieje sochaczewskiej wąskotorówki, która istnieje już przeszło sto lat! Nasz bohater bardzo ciężko pracował, aby odbudować Sochaczew, miasto zniszczone podczas I wojny światowej. Podczas wykonywania swoich obowiązków współpracował z wieloma ciekawymi osobami i poznał wiele zawodów wykonywanych na kolei. Od zasłużonego pracownika kolei wąskotorowej dzieci dowiedzą się, czym charakteryzowała się praca maszynisty, dyżurnego ruchu, kierownika pociągu i kto był odpowiedzialny za sprawdzenie stanu torów i kół. Podczas omawiania różnych rozstawów toru będzie posługiwał się jednostkami miary. Podczas lekcji wykorzystywana będzie makieta pn. „Sochaczewska Kolej Dojazdowa”, przenosząca w realia modelarskie szlak rodzimej wąskotorówki.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)
Marta – ekspert do spraw bezpieczeństwa na kolei
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

Naszą drugą lokomotywą, która zabierze najmłodszych w podróż do świata kolei jest parowóz Marta z Pelplina. Marta urodziła się w 1910 r. w Berlinie. Niedługo potem została zakupiona przez Cukrownię w Malborku, gdzie woziła buraki na trasie Malbork–Świetlików. W 1962 r. dostała pracę w cukrowni w Pelpinie, gdzie została już do zasłużonej emerytury. Szukając miejsca, gdzie może odpocząć po wielu latach ciężkiej pracy, trafiła do Sochaczewa i obecnie jest podziwiana przez turystów z całego świata w Muzeum Kolei Wąskotorowej. Nasza Marta w trakcie całej swojej kariery zawodowej widziała, jak brak rozwagi oraz roztargnienie mogą być niebezpieczne dla człowieka. Co może się stać, gdy ktoś nie wie, jak powinien zachować się w miejscach związanych z koleją. Dlatego też, zajmuje się przekazywaniem innym zasad bezpiecznego zachowania na przejazdach kolejowych czy peronach. Dzięki jej wiedzy i doświadczeniu poznacie zasady bezpieczeństwa, które obowiązkowo powinien znać każdy młody podróżnik. Marta zawsze uważała, że nauka przez zabawę jest najlepszym sposobem na pogłębianie wiedzy. Zachęcamy, aby spotkać się z Martą, ekspertem ds. bezpieczeństwa kolejowego i już od najmłodszych lat kształtować odpowiednią postawę społeczną.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 15 osób)
Fryderyk – znawca historii kolejnictwa
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

W zagadnienia związane z dziejami kolejnictwa na świecie wprowadzi najmłodszych parowóz Fryderyk z Tuczna. Fryderyk urodził się w 1882 r. w Monachium, w miejscowych Zakładach Kraussa. Zakupiony przez cukrownię „Wierzchosławice”, otrzymał oznakowanie CW-1 i woził buraki cukrowe. W 1941 r. został przejęty przez cukrownię „Tuczno”, gdzie jako CT-8 pracował przez kolejne 25 lat. Przekazany w 1985 r. do Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, na zasłużoną emeryturę osiadł w skansenie Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie, gdzie jest podziwiany jako najstarszy zachowany parowóz wąskotorowy w Polsce. Z racji swego imponującego wieku był świadkiem wielu przemian w zakresie infrastruktury kolejowej i kolejowego taboru, począwszy od XIX w., nazywanego wiekiem pary, po czasy współczesne. Z zachwytem i zazdrością obserwował, jak kolej zwiększała swoją prędkość i zasięg, upowszechniając się na całym świecie i odgrywając niejednokrotnie ważną rolę w rozwoju gospodarczym, społecznym i kulturalnym. Podczas bezpośredniego kontaktu z wiekowym Fryderykiem dzieci będą miały okazję rozwinąć ciekawość otaczającego świata i zbudować pozytywny stosunek do nauki i techniki.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 15 osób)
Siemowit – znawca historii Sochaczewa
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

Wiekowy pług odśnieżny Siemowit przybliży uczestnikom historię Sochaczewa. Skonstruowany został w 1915 r. i jest jedynym pojazdem na sochaczewskiej kolei wąskotorowej, który przebywa tu od początku jej funkcjonowania aż do dzisiaj. Z racji swego imponującego wieku i długoletniego pobytu w Sochaczewie Siemowit bardzo dobrze poznał dzieje naszego miasta, o których potrafi zajmująco opowiadać. W trakcie spotkania z nim dzieci poznają najważniejsze wydarzenia, historyczne postaci i najciekawsze budowle dawnego Sochaczewa.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 15 osób)
Bogdan – znawca dziejów kolei wąskotorowych w Polsce
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

Jak mówi znane powiedzenie: podróże kształcą. Dzięki nim można się wiele nauczyć, zdobyć nowe doświadczenia, poznać ciekawych ludzi. Parowóz Bogdan zwany Wisłą to obieżyświat i miłośnik podróżowania. Będąc pracownikiem wielu kolei wąskotorowych w Polsce, przejechał tysiące kilometrów, zwiedzając dużą część naszego kraju. Dzięki temu jest dziś znawcą polskich wąskotorówek i o swoich wojażach chce opowiedzieć innym. Podczas spotkania z tym starym pojazdem uczestnicy poznają najważniejsze koleje wąskotorowe w Polsce i ich historię, dowiedzą się, jak wyglądały początki wąskiego toru, dlaczego tego typu koleje budowano i do czego służyły, a także, jakie były ich zadania dawniej, a jakie są obecnie. Bogdan zarazi także pasją do podróżowania i zachęci do poznawania nowych miejsc w Polsce. Zajęcia powstały jako forma upamiętnienia Bogdana Pokropińskiego, znanego polskiego badacza kolejnictwa.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)
Przyjaciele z wąskiego toru – kolejowe warsztaty muzealne
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie – to znany wszystkim cytat z wiersza Adama Mickiewicza, który niejednokrotnie sprawdza się w wielu życiowych sytuacjach. Czy sprawdzi się też w przypadku przyjaciół z wąskiego toru? Grupa wąskotorowych muzealnych pojazdów i nie tylko pojazdów zna się już od wielu lat. Wagon motorowy Mirek zwany Ebermanem, słynne parowozy: Tomek Px29 i Radek Px48, lokomotywy spalinowe: Roman zwany Rumunem i Lidka, a także wagon osobowy Wiesiek 1Aw i semafor kształtowy Monika przeżyli wspólnie wiele ciekawych i niezapomnianych przygód. Niektórzy przyjaciele dawniej pracowali na Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej, a obecnie przebywają w Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Inne odpoczywają już na zasłużonej emeryturze, ale niektóre jeszcze ciężko pracują. Przyjaciele z wąskiego toru w ciekawy sposób zaprezentują dzieciom własną historię, a także opowiedzą, jak wygląda codzienna praca w muzeum. Dzięki barwnej narracji zapoznać się będzie można z historią, zbiorami i działalnością Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie, placówki, w której przez przeszło 35 lat działalności zgromadzono największą kolekcję taboru wąskotorowego w Polsce. Ważnym dopełnieniem zajęć będą kolejowe warsztaty muzealne oparte na metodzie scrapbookingu. Podczas ciekawie poprowadzonych zajęć plastycznych uczestnicy samodzielnie wykonają i zabiorą do domu kolejowy layout z wizerunkiem jednego z bohaterów opowieści. Na zakończenie zajęć, podczas przechadzki po muzealnym skansenie, dzieci będą miały szansę poznać osobiście przyjaciół z wąskiego toru.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)
W 80 dni dookoła świata… koleją wąskotorową
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

Podróżowanie i poznawanie świata jest marzeniem wielu z nas. Zajęcia wprowadzą uczestników w klimat kolejowej przygody. W ciekawe zakątki udamy się razem z bohaterami powieści Juliusza Verne’a pt. „W 80 dni dookoła świata”. Podróż, odbyta przez nich w dużej mierze koleją, pozwoli w przystępny sposób przybliżyć „wiek pary”, jak nazwano XIX wiek, w ciągu którego niniejszy środek transportu zrewolucjonizował życie ludzi na całym świecie. Na przykładzie przedstawionych w książce barwnych przygód, pięknych krajobrazów i cennych zabytków architektury wprowadzimy naszych słuchaczy w zagadnienie turystyki kolejowej będącej jednym z najważniejszych obszarów działalności Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Część literacką, poprowadzoną na podstawie wybranych fragmentów dzieła francuskiego pisarza, uzupełnią warsztaty plastyczne oparte na metodzie scrapbookingu. W ich trakcie nasi goście wykonają wyjątkowe prace plastyczne inspirowane „wiekiem pary”, a także klimatem rewolucji przemysłowej.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 15 osób)
Charlie z Ameryki – kolejowe warsztaty muzealne
Z bloku tematycznego: Opowieści starych lokomotyw

W ramach zajęć przedstawimy historię Charliego, tj. parowozu „Big Boy” Union Pacific 4000, czyli największej tego typu lokomotywy na świecie. Losy pojazdu przybliża opowiadanie pt. „Charlie Ciuch-Ciuch”. Jego autor, amerykański pisarz Stephen King, jest bardziej znany jako specjalista od literatury grozy, choć w swoim dorobku posiada również powieści fantastyczne. Jednym z przykładów tego rodzaju twórczości jest ośmiotomowy cykl „Mroczna Wieża”, którego częścią jest właśnie utwór o tytułowej ciuchci. W trakcie, popartej prezentacją multimedialną, lektury uczestnicy otrzymają najważniejsze informacje o kolejach w Stanach Zjednoczonych. Poznając, na przykładzie perypetii bohaterów opowiadania, znaczenie takich wartości jak lojalność i szacunek wobec starszych, uświadomią sobie, jak ich brakuje, gdy zostają odsunięci na „boczny tor” życia, wykształcając jednocześnie właściwe postawy w odniesieniu do materialnych reliktów przeszłości, w tym zabytków techniki. Posłuży to jako pretekst do przybliżenia dziejów sochaczewskiej kolei wąskotorowej, a szczególnie kwestii jej przekształcenia w placówkę muzealną. Nie można bowiem zapominać, iż w 1984 r. naszej ko¬lejce, podobnie jak Charliemu, groziła likwidacja. Dzięki powołaniu do życia Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie możemy w 2022 r. świętować setne urodziny sochaczewskiej wąskotorówki. Ważnym elementem spotkania będą kolejowe warsztaty plastyczne oparte na metodzie scrapbookingu, po których nasi goście przejdą się na muzealny skansen, gdzie poznają wybrane zabyt¬kowe pojazdy ocalone dla przyszłych pokoleń przez pracowników muzeum.

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 15 osób)
Dzień w świecie wąskich torów
Z bloku tematycznego: Lekcje specjalne

Świat kolei jest fascynujący. Kiedy połączymy go z zabawami edukacyjnymi i ogniskiem wśród zabytkowych wagonów i lokomotyw, jest to scenariusz na niezapomniany Dzień w świecie wąskich torów. Są to czterogodzinne zajęcia, w trakcie których w przystępnej formie zaprezentowany zostanie tabor wąskotorowy zgromadzony w Sochaczewie, dzieje kolejnictwa, zagadnienia związane z bezpieczeństwem na kolei, ekologią i pobliską Puszczą Kampinoską. Lekcja prowadzona będzie w zabytkowym, ogrzewanym wagonie osobowym, sali edukacyjnej i na terenie skansenu, gdzie między innymi odbędą się gra terenowa i ognisko.

Plan spotkania:
1. Zwiedzanie muzealnego skansenu
Na początek odbędzie się spacer po skansenie, w trakcie którego uczestnicy lekcji zapoznają się z największą kolekcją taboru wąskotorowego w Polsce oraz ramowo poznają dzieje sochaczewskiej kolei wąskotorowej. Podczas zwiedzania uczestnicy zobaczą historyczne lokomotywy, wagony, drezyny, a także urządzenia kolejowe jak zwrotnica czy semafor.
2. Lekcja w zabytkowym wagonie osobowym
Niebywałą atrakcją są zajęcia w zabytkowym wagonie pasażerskim (w okresie jesienno-zimowym wagon jest ogrzewany). W trakcie lekcji uczestnicy poznają dzieje kolejnictwa, dowiedzą się kto i kiedy zbudował pierwszy parowóz, a także gdzie uruchomiono pierwszą linię kolejową.
3. Zajęcia w sali edukacyjnej
Podczas zajęć w sali edukacyjnej dzieci poznają zagadnienia związane z bezpieczeństwem na kolei oraz dowiedzą się jakie zawody wykonuje się na kolei. Atrybuty maszynisty, dyżurnego ruchu oraz konduktora uatrakcyjnią zajęcia i pozwolą lepiej zrozumieć uczestnikom sens opowia¬danych historii. W tej części spotkania zaplanowane zostały też warsztaty plastyczne.
4. Ognisko w muzealnym skansenie
Dużą atrakcją dla dzieci będzie ognisko w wyjątkowym otoczeniu zabytkowego taboru kolejowego. Możliwość upieczenia kiełbasek w niezwykłej scenerii dodatkowo wzmocni pozytywne wrażenia wyniesione z lekcji.
5. Gra muzealna w skansenie
Celem gry jest zintegrowanie grupy, rozbudzenie ciekawości i wywołanie poczucia satysfakcji z rozwiązywanych zagadek.

Czas trwania: 240 minut (10:00–14:00).
Cena: 20 zł od uczestnika (grupy do 15 osób)
Prowiant na ognisko należy przygotować we własnym zakresie
Po wąskim torze do Puszczy Kampinoskiej – wyjazdowa lekcja muzealna
Z bloku tematycznego: Lekcje specjalne

Z uwagi na bliskie sąsiedztwo Puszczy Kampinoskiej Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie jest odpowiednim miejscem do przeprowadzenia wyjazdowych zajęć muzealnych. W trakcie sezonu turystycznego wycieczki pociągiem Retro są główną atrakcją naszej placówki. Dużą część pasażerów stanowią dzieci i młodzież. Wychodząc naprzeciw ich oczekiwaniom, proponujemy wyjazdową lekcję muzealną, która łączy standardowy przejazd zabytkowym składem z rozbudowanymi elementami edukacyjnymi realizowanymi w ciekawej i niebanalnej formie, będąc syntezą stacjonarnych zajęć muzealnych z przyjemnością podróżowania koleją i biwakowania na łonie natury. W trakcie naszej lekcji uczestnicy poznają, w warunkach nieporównanie atrakcyjniejszych niż wnętrze klasy szkolnej, najważniejsze eksponaty ze zbiorów muzeum, w tym tabor związany z kolejami leśnymi w Polsce. Podczas podróży nasi goście zaznajomią się z mijanymi po drodze zabytkami ziemi sochaczewskiej, a następnie w trakcie krótkiego spaceru po Kampinoskim Parku Narodowym otrzymają porcję wiedzy o miejscowej florze i faunie, a także o funkcjonującej tu niegdyś kolei leśnej „Zamczysko”. Kulminacją zajęć będzie gra terenowa z pogadanką i quizem z upominkami w Osadzie Puszczańskiej w Tułowicach.

Czas trwania: 365 minut (9:15–15:20, w trakcie wycieczki pociągiem Retro)
Cena: 55 zł od uczestnika
Świąteczne warsztaty muzealne (od 1 grudnia do 31 stycznia)
Z bloku tematycznego: Lekcje specjalne

Z okazji Świąt Bożego Narodzenia Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie przygotowało zajęcia dla najmłodszych. Poprzez lekturę świątecznej opowieści Ekspres Polarny autorstwa Chrisa Van Allsburga, a także udział w świątecznych warsztatach, pragniemy wprowadzić uczestników w nastrój Bożego Narodzenia. Dzięki lekcji będzie można nie tylko przenieść się w magiczny świat kolejowej opowieści, ale również własnoręcznie wykonać świąteczne karty metodą scrapbookingu. Na zakończenie zajęć uczestnicy przemieszczą się na muzealny skansen, gdzie przewodnik zapozna ich z najciekawszymi historiami naszych zabytkowych pojazdów wąskotorowych. Scrapbooking to sztuka ręcznego tworzenia i dekorowania albumów ze zdjęciami i pamiątkami rodzinnymi. Nazwa pochodzi od angielskiego słowa scrapbook, oznaczającego album wykonany właśnie taką techniką. Sam wyraz scrap to po prostu skrawek. W trakcie warsztatów uczestnicy będą mogli poznać tajniki tej sztuki rękodzielniczej, tzn. używać specjalistycznych tuszy, pieczątek, dziurkaczy i przekonać się, że w scrapbookingu wszystko zależy od inwencji twórczej artysty. To wyjątkowa zabawa, która twórczo rozwija wyobraźnię i kreatywność. W sam raz na okres okołoświąteczny!

Czas trwania: 60 minut
Cena: 100 zł od grupy (do 25 osób)

Centrum Edukacyjno-Turystyczne
+48 46 862 59 75
centrum@stacjamuzeum.pl