Dnia 01.10.2022 r. przypadał jubileusz stulecia sochaczewskiej kolei wąskotorowej, będącej istotnym elementem życia codziennego kilku pokoleń mieszkańców Sochaczewa i powiatu sochaczewskiego. Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie zaplanowało w ramach obchodów szereg atrakcji.

Sochaczewska kolej wąskotorowa, utworzona przez Sejmik Powiatu Sochaczewskiego, została otwarta dla ruchu planowego 1 października 1922 r. W okresie II Rzeczypospolitej funkcjonowała jako Sejmikowa Kolejka Wąskotorowa w Sochaczewie, a następnie Powiatowa Kolej Sochaczewska, zaś od 1949 r. pod nazwą Sochaczewska Kolej Dojazdowa. Jej pierwotnym zadaniem miał być transport drewna z Puszczy Kampinoskiej do odbudowującego się ze zniszczeń I wojny światowej Sochaczewa. Jak się jednak okazało, od samego początku kolej stała się głównym lokalnym środkiem komunikacji publicznej, który poprzez transport towarów dla przemysłu, wywóz płodów rolnych oraz przewozy pasażerskie odegrał istotną rolę dla rozwoju gospodarczego powiatu sochaczewskiego. W latach 1921–1923 wybudowano tor o szerokości 750 mm z Sochaczewa do Piasków Królewskich w Puszczy Kampinoskiej oraz wsi Kamion nad Wisłą (stacja Wyszogród). W ten sposób powstał kompletny układ torowy kolei o długości ponad 32 km z 5 stacjami i 9 przystankami osobowymi. W latach 60. i 70. XX w. liczba pasażerów kolei zaczęła gwałtownie spadać, co spowodowało jej zamknięcie. Ostatni rozkładowy pociąg do Wyszogrodu odjechał z Sochaczewa 30 listopada 1984 r. o godzinie 15:35.

Z uwagi na rangę jubileuszu Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie, które kontynuuje dzieło dawnej kolei sochaczewskiej, nawiązuje do wydarzeń sprzed stu lat w trakcie wszystkich tegorocznych imprez cyklicznych i okolicznościowych. Wśród nich warto wymienić również dwa programy edukacyjne, tj. „Ferie z wąskotorówką 2022 na stulecie kolei sochaczewskiej” i „Wakacje z wąskotorówką 2022 na stulecie kolei sochaczewskiej”, w ramach których promowana jest szczególnie wzbogacona oferta edukacyjna, do której wprowadzono składający się z 6 lekcji muzealnych nowy blok tematyczny pt. „Stulecie kolei sochaczewskiej”. W planach na bieżący rok jest ponadto dokończenie i ponowne udostępnienie najdłuższej stacjonarnej wąskotorowej makiety w Polsce pn. „Sochaczewska Kolej Dojazdowa”, w tym wyposażenie jej w nowy tabor i dodatkową infrastrukturę, rozpoczęcie pierwszego etapu prac nad nową wystawą stałą pt. „Po torach w przeszłość ziemi sochaczewskiej”, modernizacja makiety TT, prace uzupełniające wystawy stałej pt. „Dzieje sochaczewskiej kolei wąskotorowej 1922–1984”, a także wrześniowa impreza modelarska z okazji stulecia.

Kulminacja obchodów nastąpiła w sobotę, 1 października 2022 r. Zorganizowano wówczas imprezę plenerową upamiętniającą uroczystą inaugurację ruchu planowego na pierwszym, 16-kilometrowym odcinku kolei sochaczewskiej ze stacji Sochaczew Wąskotorowy (dziś teren muzeum) do stacji Tułowice, która miała miejsce 1 października 1922 r.

PROGRAM WYDARZENIA:

• 9:00-9:15 – odsłonięcie na wystawie stałej „Dzieje sochaczewskiej kolei wąskotorowej 1922-1984” pamiątkowego medalionu z inskrypcją
• 9:15-9:30 – recital Miejskiej Orkiestry Dętej ze Zduńskiej Woli o Tradycjach Kolejowych cz. I
• 9:30-10:15 – przemówienia okolicznościowe
• 10:15-10:30 – odsłonięcie pamiątkowej tablicy kamiennej na ścianie głównego budynku stacyjnego stacji Sochaczew Wąskotorowy
• 10:30-11:00 – parada czynnego taboru wąskotorowego w muzealnym skansenie
• 11:00-11:20 – parada czynnych lokomotyw na trasie Sochaczew Wąskotorowy (muzeum) – Sochaczew Miasto – Sochaczew Wąskotorowy (muzeum)
• 11:30-12:36 – darmowy przejazd pociągiem Retro do Tułowic*
• 12:36-14:45 – piknik w Osadzie Puszczańskiej w Tułowicach: recital Miejskiej Orkiestry Dętej ze Zduńskiej Woli o Tradycjach Kolejowych cz. II oraz konkurs wiedzy z nagrodami pn. „Stulecie sochaczewskiej kolei wąskotorowej”
• 14:45-15:51 – przejazd dwoma składami Retro z Tułowic do muzeum
• 16:00-16:30 – recital Miejskiej Orkiestry Dętej ze Zduńskiej Woli o Tradycjach Kolejowych cz. III
• 16:30-18:00 – koncert zespołu Tajm – w programie m.in. standardy kolejarskie
• 18:30 – zakończenie obchodów